«Εξοικονομώ – Επιχειρώ» (Λήξη υποβολών: 15/05/2024)

Το προτεινόμενο πρόγραμμα αποτελεί μέρος προσπάθειας για την εφαρμογή της πράσινης μετάβασης και σχετίζεται με τους ακόλουθους στόχους για το κλίμα και το περιβάλλον που ορίζονται στον κανονισμό ΕΕ 2020/852:

• περιορισμός της κλιματικής αλλαγής
• προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
• μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία

Η εφαρμογή μέτρων ενεργειακής απόδοσης στις επιχειρήσεις μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην επίτευξη των εθνικών στόχων για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι παρεμβάσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό η εξοικονόμηση αναμένεται να προκύψει από:

α) την ενεργειακή αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής με παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος, αναβάθμιση εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης/θέρμανσης, αναβάθμιση ή και ένταξη νέων υλικών και εξοπλισμού για τη μείωση των απωλειών ενέργειας, αναβάθμιση εξοπλισμού φωτισμού, κλπ, και

β) με την εγκατάσταση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης ενέργειας και διατάξεων αυτοματισμού.

Η δράση εντάσσεται στον Πυλώνα «Πράσινη Μετάβαση» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στην κατηγορία Α.2 Ανακαίνιση και στον Τομέα «Επενδύσεις στην Ενεργειακή Απόδοση» και θα υλοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο.

Για κάθε επενδυτικό σχέδιο ενεργειακής αναβάθμισης που υποβάλλεται και επιχορηγείται στο πλαίσιο του προγράμματος, ο ελάχιστος ενεργειακός στόχος καθορίζεται ως ακολούθως:

• εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 40% σε σύγκριση με την κατάσταση πριν από την επένδυση
• μείωση εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35%
• για το/α κτίριο/α ή την κτιριακή μονάδα που περιλαμβάνονται στο επενδυτικό σχέδιο ενεργειακής αναβάθμισης, θα πρέπει να επιτυγχάνεται από την υλοποίηση του σχεδίου αναβάθμιση της ενεργειακής του/ς κατηγορίας, βάσει ΠΕΑ τουλάχιστον κατά δύο (2) ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη (ή υποχρεωτικά Β+ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση), εφόσον πρόκειται για αναβάθμιση κτιριακών υποδομών που εμπίπτουν στις διατάξεις του ν.4122/2013. Για τον υπολογισμό της ενεργειακής αναβάθμισης κατά δύο τουλάχιστον κατηγορίες δεν θα πρέπει να συνυπολογίζεται η συνεισφορά εφαρμογών ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε. ή/και ΣΗΘΥΑ. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση επενδυτικών σχεδίων ενεργειακής αναβάθμισης που δεν πληρούν τα παραπάνω κριτήρια απορρίπτονται από την διαδικασία αξιολόγησης.

Ο προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης της δράσης ανέρχεται συνολικά σε 176.750.000€ και χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η κατανομή των πόρων θα γίνεται σε επίπεδο περιφέρειας.

Επιλέξιμες για τη Δράση είναι όλες οι επιχειρήσεις των κλάδων εμπορίου, υπηρεσιών και τουρισμού.

Οι βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής μεταξύ άλλων είναι:

• Να έχει συσταθεί έως επιχείρηση, με επιλέξιμο για τη Δράση ΚΑΔ μέχρι 31/12/2020.
• Να έχει κλείσει πριν την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης χρηματοδότησης τουλάχιστον δύο (2) διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάμηνης διάρκειας.
• Να επιτυγχάνει τουλάχιστον τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο, σύμφωνα με την σχετική Ενότητα.
• Να υπάρχει ιδιοκτησία ή παραχώρηση χρήσης ή μίσθωση ή νόμιμη σύσταση επικαρπίας επί του ακινήτου για χρονικό διάστημα τουλάχιστον ίσο με το χρονικό διάστημα που απαιτείται ώστε να αποσβεστεί λογιστικά η επένδυση, καθώς και δήλωση του ιδιοκτήτη με την οποία βεβαιώνει ότι: (α) έχει λάβει γνώση και συμφωνεί με την υποβολή της πρότασης από τον υποψήφιο Δικαιούχο, (β) συμφωνεί με την εκτέλεση των προτεινόμενων εργασιών για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Η ιδιοκτησία, η μίσθωση, η σύσταση επικαρπίας ή η παραχώρηση χρήσης θα πρέπει να τεκμηριώνεται με το αίτημα ένταξης στη Δράση και μόνο εφόσον στο επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνονται κτιριακές παρεμβάσεις και δαπάνες.
• Να έχει εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) του/ων κτιρίου/ων, που περιλαμβάνονται στο ΕΣ, εφόσον πρόκειται για αναβάθμιση κτιριακών υποδομών που εμπίπτουν στις διατάξεις του ν.4122/2013, και να προκύπτει από αυτό,
  1. ότι το κτίριο/α κατατάσσεται/ονται στην υφιστάμενη κατάσταση σε κατηγορία από Γ έως και Η &

  2. ότι επιτυγχάνεται από την υλοποίηση του ΕΣ, αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει ΠΕΑ, τουλάχιστον κατά δύο (2) ενεργειακές κατηγορίες σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη (ή υποχρεωτικά Β+ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση). Για τον υπολογισμό της ενεργειακής αναβάθμισης κατά δύο τουλάχιστον κατηγορίες δεν συνυπολογίζεται η συνεισφορά εφαρμογών ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε. ή/και ΣΗΘΥΑ. Η έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) βάσει του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕνΑΚ) εκδίδεται από Ενεργειακό Επιθεωρητή, εγγεγραμμένο στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών.

  3. ότι επιτυγχάνεται από την υλοποίηση του ΕΣ Ενεργειακός Στόχος μείωση εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35% και εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 40%.

• Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση όπου στο ΕΣ περιλαμβάνονται παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε μη κτιριακές υποδομές, όπως ενδεικτικών σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό παραγωγής (αντικατάσταση ενεργοβόρου εξοπλισμού παραγωγής ή/και προμήθεια νέου) ή/και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε εγκαταστάσεις διανομής ενέργειας & σε τελικούς ενεργειακούς καταναλωτές (προμήθεια εξοπλισμού, δαπάνες εγκατάστασης), απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα αποτελεί η υποβολή Έκθεσης Ενεργειακού Ελέγχου.

Η συνολική Δημόσια Δαπάνη των δράσεων της παρούσας πρόσκλησης, ανέρχεται σε 176.750.000,00€, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή, άνευ Φ.Π.Α.) κάθε επενδυτικής πρότασης δυνητικού δικαιούχου ενίσχυσης

• δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (500.000 €) για τον κλάδο του Τουρισμού.
• δεν δύναται να υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων ευρώ (250.000 €) για τον κλάδο του Εμπορίου και των Υπηρεσιών.

Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση ενισχύσεων για την παροχή συμβουλευτικών/ υποστηρικτικών εργασιών στο σύνολό τους δε δύναται να υπερβαίνουν το επτά τοις εκατό (7%) του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου, με ανώτατο σύνολο υποστηρικτικών δαπανών τις 30.000 €.

Πέραν των ανωτέρω, σε κάθε περίπτωση ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή άνευ Φ.Π.Α.) δε δύναται να υπερβαίνει το γινόμενο του 1,45 € επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh), όπως προκύπτει από το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, ή από την Έκθεση Αποτελεσμάτων του Ενεργειακού Ελέγχου.

Περιοχή εφαρμογής της Δράσης είναι όλη η ελληνική Επικράτεια.

Οι επιλέξιμες δαπάνες διακρίνονται σε δαπάνες για την υλοποίηση των επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, οι οποίες εμπίπτουν στον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, και λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες (δηλαδή δαπάνες απαραίτητες για τη σύνταξη, την υποβολή και την παρακολούθηση της αίτησης καθώς και τον τελικό έλεγχο επίτευξης των ελάχιστων ενεργειακών στόχων), οι οποίες εμπίπτουν στον Κανονισμό De Minimis.

Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης

Επιλέξιμες επεμβάσεις είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:

• επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιριακού κελύφους όπως θερμομόνωση αδιαφανών δομικών στοιχείων, αντικατάσταση διαφανών δομικών στοιχείων, εγκατάσταση συστημάτων σκίασης,
• επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος φωτισμού, εσωτερικού και εξωτερικού, όπως αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων από νέα τεχνολογίας LED, εγκατάσταση αυτοματισμών σύζευξης τεχνητού με φυσικό φωτισμό, εγκατάσταση αυτοματισμών μείωσης κατανάλωσης λόγω απουσίας / παρουσίας χρηστών,
• επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα θέρμανσης χώρων όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες,
• επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ψύξης χώρων όπως αντικατάσταση ψυκτών από νεότερης τεχνολογίας αντλίες θερμότητας ή ψύκτες, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες,
• επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα αερισμού χώρων όπως αντικατάσταση Κ.Κ.Μ. από νεότερης τεχνολογίας που διαθέτουν ανάκτηση της ενέργειας του απορριπτόμενου αέρα, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση ανεμιστήρων μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερους που ελέγχονται από ηλεκτρονικές διατάξεις (inverters),
• επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ζεστού νερού χρήσης όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση μονάδων αποθήκευσης από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες,
• επεμβάσεις αντικατάστασης ενεργοβόρου εξοπλισμού που αφορά την παραγωγική διαδικασία των παρεχόμενων κύριων υπηρεσιών (π.χ. φούρνοι, ψυγεία)
• εγκατάσταση συστήματος αντιστάθμισης
• εγκατάσταση συστήματα αυτοματισμού, ελέγχου και διαχείρισης σε τοπικό αλλά σε κεντρικό επίπεδο (Building Energy Management System, Energy Management System)
• εγκατάστασης ηλιοθερμικών συστημάτων

Δεν αποτελούν επιλέξιμες δαπάνες, μεταξύ άλλων:

• Οι δαπάνες που δεν συνδέονται άμεσα με την επίτευξη υψηλότερου επιπέδου ενεργειακής απόδοσης
• Η αντικατάσταση καυστήρων και λεβήτων με καυστήρες ή λέβητες ορυκτών καυσίμων
• Εργασίες συντήρησης
• Κινητά στοιχεία, μη μόνιμου χαρακτήρα (πχ κουρτίνες, εσωτερικές περσίδες, κλπ)
• Λοιπός εξοπλισμός που δε συμβάλει στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου
• Δαπάνες για συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας και των ενισχύσεων για τηλεθέρμανση και/ή τηλεψύξη
• Εργοδοτικές εισφορές για κατασκευαστικές εργασίες και οι δαπάνες που αφορούν σε δασμούς, και τέλη.

Λοιπές υποστηρικτικές Υπηρεσίες

Στο πλαίσιο της Δράσης είναι δυνατή η χρηματοδότηση των παρακάτω υποστηρικτικών υπηρεσιών:

• Υπηρεσίες Ενεργειακού Ελεγκτή, όπως ορίζεται από τον Ν. 4342/2015 και την σχετική Υ.Α. 178679/04.07.2017.
• Υπηρεσίες Ενεργειακού Επιθεωρητή, όπως ορίζεται από το Ν. 4122/2013 και την σχετική Υ.Α. 178581/30-06-2017 για έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης (αρχικό και τελικό) για τις περιπτώσεις κτιρίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΚΕνΑΚ.
• Εφαρμογή και Πιστοποίηση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης σύμφωνα με το πρότυπο ISO 50001.
• Δαπάνες Συμβούλου Διοίκησης και Διαχείρισης της αίτησης
• Εκπόνηση μελετών και ερευνών κάθε μορφής απαραίτητες για την υλοποίηση της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου σχετικές με τους σκοπούς της Δράσης.

 

α/α	ΕΠΙΛΕΞΙΜΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΑΠΑΝΗΣ	ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΔΑΠΑΝΩΝ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΑΠΑΝΗΣ	ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ
1	Ενεργειακή αναβάθμιση κτιριακών υποδομών (προμήθεια υλικών, δαπάνες τοποθέτησης) (άρθρο 38α ΓΑΚ- παράγραφος 1.5.2.2. του παρόντος Οδηγού)	100%	100 %
2	(α) Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό παραγωγής (αντικατάσταση ενεργοβόρου εξοπλισμού παραγωγής ή/και προμήθεια νέου) (β) Παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε εγκαταστάσεις διανομής ενέργειας & σε τελικούς ενεργειακούς καταναλωτές (προμήθεια εξοπλισμού, δαπάνες εγκατάστασης) (άρθρο 38 ΓΑΚ- παράγραφος 1.5.2.1. του παρόντος Οδηγού)	100 %
3	Εγκατάσταση ηλιοθερμικών συστημάτων (άρθρο 38α ΓΑΚ- παράγραφος 1.5.2.2. του παρόντος Οδηγού)	15%
4	Εγκατάσταση Building Energy Management System  (προμήθεια εξοπλισμού, δαπάνες εγκατάστασης) (άρθρο 38α ΓΑΚ- παράγραφος 1.5.2.1. του παρόντος Οδηγού)	15%
5	Εγκατάσταση Energy Management System (προμήθεια εξοπλισμού, δαπάνες εγκατάστασης)   (άρθρο 38 ΓΑΚ- παράγραφος 1.5.2.1. του παρόντος Οδηγού)	10%
6	Αμοιβή Ενεργειακού Ελεγκτή/ Ενεργειακού Επιθεωρητή (De Minimis)	7 %	7 %
7	Πιστοποίηση συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης (Κανονισμός De Minimis)	2 %
8	Αμοιβή συμβούλων διοίκησης (Κανονισμός De Minimis)	5 %

 

 

Η διάρκεια υλοποίησης κάθε επενδυτικού σχεδίου ενεργειακής αναβάθμισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δεκαπέντε (15) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης.

Επισημαίνεται ότι, δαπάνες τουλάχιστον ίσες με το 30% του εκάστοτε εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού της επένδυσης, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί και να έχουν αποτελέσει αντικείμενο αιτήματος επαλήθευσης στους πρώτους εννέα (9) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης. Σε αντίθετη περίπτωση θα απομειώνεται ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κατά το ποσόν που υπολείπεται του 30% του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού.

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται:

1)  για τις  δαπάνες οι οποίες υπάγονται στο Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, η ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης στο Πρόγραμμα.

2)  για τις δαπάνες οι οποίες υπάγονται στον Κανονισμό Deminimis, η ημερομηνία προδημοσίευσης του Προγράμματος,

Ως ημερομηνία λήξης επιλεξιμότητας των δαπανών των προτάσεων ορίζεται η 30.07.2025. Η ολοκλήρωση των προτεινόμενων προτάσεων θα πρέπει να συντελεστεί έως την ως άνω ημερομηνία.

Οι εντάσεις ενίσχυσης των επενδυτικών σχεδίων για το σύνολο των επιλέξιμων δαπανών των επενδυτικών σχεδίων για μέτρα ενεργειακής απόδοσης εκτός από  μέτρα ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια, έχουν ως ακολούθως:

Μέγεθος επιχείρησης \ Τύπος επιχείρησης	Δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας (ΓΑΚ (ΕΕ) αριθ. 651/2014 Άρθρο 38	Υποστηρικτικές δαπάνες (De Minimis)
Μεγάλες Επιχειρήσεις που εντάσσονται σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων ή παροχής   υπηρεσιών και οι οποίες   εκμεταλλεύονται κατόπιν σχετικών   συμβάσεων   άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, που αφορούν συνήθως εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για την χρήση και τη διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (π.χ. franchising, Shop in shop, δίκτυο πρακτόρευσης κλπ).	30%	40%
Μεσαίες	40%
Μικρές και πολύ Μικρές	50%

 

Επενδυτικές ενισχύσεις για μέτρα ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια

Μέγεθος επιχείρησης \ Τύπος επιχείρησης	Δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας (ΓΑΚ (ΕΕ) αριθ. 651/2014 Άρθρο 38α)	Υποστηρικτικές δαπάνες (De Minimis)
Μεγάλες Επιχειρήσεις που εντάσσονται σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων ή παροχής   υπηρεσιών   και   οι   οποίες   εκμεταλλεύονται   κατόπιν   σχετικών   συμβάσεων   άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, που αφορούν συνήθως εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για την χρήση και τη διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (π.χ. franchising, Shop in shop, δίκτυο πρακτόρευσης κλπ).	45%	40%
Μεσαίες	55%
Μικρές και πολύ Μικρές	65%